Kastanjes, Corona en kansen
De afgelopen weken was een vso leerling uit een aanvangsgroep veelvuldig in de aula van de school te vinden. Veelal stilzwijgend zittend op een bank, in zichzelf gekeerd en wilde geen enkele bemoeienis. Voor de medewerkers van de school een zoektocht naar de juiste ondersteuning. Zeker in het begin van een nieuw schooljaar is dit geen vreemd verschijnsel. “ Je komt niet binnen” hoor ik dan veelvuldig. In dergelijke situaties is een time out soms wenselijk. Even rust en tijdelijk wat minder lessen.
Uiteraard gaat dit in nauw overleg met de thuissituatie. De moeder van de leerling uit het voorbeeld vertelde ons over een vondst op het moment dat het voor haar kind allemaal even teveel werd. Ze had haar kind gevraagd de ogen te sluiten en stopte vervolgens een kastanje in een van de handen en vroeg te raden naar het voorwerp. Dit lukte in eerste instantie niet. Met een paar hulpvragen kwam wel de aandacht maar nog niet het juiste antwoord. “Kijk zelf maar” had moeder uiteindelijk gezegd. “Ach een kastanje” was het antwoord. Het vervelende denken was onderbroken en verlegd naar een tactiele waarneming waarmee het “normale contact” weer mogelijk was.
Een prachtige vondst van de moeder natuurlijk. Haar keuze past helemaal in het gedachtengoed van Emiel van Doorn. In het voorbeeld de keuze voor waarnemen. Waarschijnlijk de enige cognitieve functie waarover haar kind in de stresssituatie nog kon beschikken. Fantastisch dat een moeder zoiets bedenkt!
Dit soort verrassingen, het ongewisse, het onbekende zijn voor mij de kers op de taart. Boektitels als “het prachtige risico van onderwijs” ( Biesta) onderstrepen dit nog eens nadrukkelijk. Het is nooit zeker wat gaat werken en antwoorden krijg je enkel door te doen.
Doen blijft in de Corona tijd een belangrijk credo op de vso school in Zutphen. Nog meer dan voorheen is een open blik en vindingrijkheid gewenst. Een vondst als die met de kastanjes wakkert deze basishouding verder aan. De uitspraak van de filosofe Hannah Arendt , “Iedere dag weer beginnen met doorgaan en doorgaan met beginnen” vind ik meer dan passend.
Zo ook het voornemen om de puinhoop op de foto om te buigen naar een nieuwe leerwerkplek. Het is nu nog een geschakelde opslagplaats van meerdere ZZP ers. Binnenkort is het een magazijn en externe werkplek voor vso leerlingen. De directe aanleiding voor dit initiatief was een tekort aan opslagruimte en het sluiten van nagenoeg alle externe stageplaatsen. Een grote groep leerlingen moet daardoor weer op school opgevangen worden. Binnen de praktijkvakken is echter de 1,5 meter afstand dan volstrekt onmogelijk en moet gezocht worden naar alternatieve ruimtes. Naast het ruimtegebrek ook de zorg dat leerinhouden onvoldoende aan bod komen. De mogelijkheid om onderwijs te volgen eindigt immers voor de meeste zml leerlingen op de leeftijd van 18 jaar en komt door de Corona nog meer onder druk. Over gelijke kansen gesproken.
Dus alle aanleiding voor actie richting de kansen die de berging biedt. Een eerste kans om het aanbod aan leerplekken van de school uit te breiden. De tweede kans om Corona besmettingen te verminderen. Een derde kans richting de inclusieve samenleving. Niet op papier, maar door te doen met het prachtige risico van de ontmoeting. Juist in de verbinding worden de mogelijkheden zichtbaar en worden anderen enthousiast. “Je hebt het pas door als je het ziet”, zou een hele bekende voetballer gezegd kunnen hebben.
Als school hebben we de ander nodig om onze leerlingen mee te laten doen in de samenleving. Daar is geen bauwdruk voor en valt maar in zeer beperkte mate te organiseren. Het is steeds weer anders . In het nieuwe en het andere zit wel de passie, het enthousiasme, het plezier en niet te vergeten het succes verscholen.
De school in Zutphen hoopt op een ondersteuning van de VSV maar gaat hoe dan ook van start. Verbinden, samen zoeken en doen wat werkt. We hopen en stiekem vertrouwen we ook op verassende vondsten als die van de kastanjes.
